Biblioteka oparta jest na założeniu dialogiczności kultur i uznaniu go za podstawę ich istnienia i funkcjonowania, w rdzennym znaczeniu kultur wywiedzionym z ich określenia jako różnorodnych form „troski o człowieczeństwo”. Jej celem jest pielęgnacja i intensyfikacja relacji międzykulturowych między Polską a Włochami, a pośrednio między kulturą polską a europejską i światową, w oparciu o postulat równouprawnienia kultur w ich niezbywalnym współcześnie światowym polilogu (jednym z pierwszych konkretnych zadań do podjęcia w ramach tego postulatu jest przezwyciężenie orientalizmu tzw. wewnątrzeuropejskiego, objawiającego się jako brak odniesień do dorobku kultury m.in. polskiej w dyskusjach choćby na temat koncepcji Europy). Projekt zakłada priorytet działań kulturowych, zapobiegających przekształcaniu się wspólnot ludzkich w agregacje zarządzane przez narzucane im porządki logiki rynkowej i finansowej, manipulacje sferą estetyczną i sferą życzeń, agresje militarne i inne. Celem Biblioteki jest realizacja założenia priorytetu kulturowego w stosunku do relacji między rzeczywistościami pozornie sobie bliskimi, jak polska i włoska, a w rzeczywistości nie dość rozwijanymi ze względu na braki w ich pielęgnacji. Stan pozornej bliskości, a w rzeczywistości poważnych niedostatków wiedzy i komunikacji, można zresztą skonstatować w stosunku do większości relacji wewnątrzeuropejskich, co jest jedną z bodaj najważniejszych przyczyn problemów ze spójnością Europy.
Biblioteka ma na celu usuwanie tych przeszkód w europejskiej „rozmowie” przez, w pierwszym rzędzie, uobecnienie kultur mniej znanych. Czyni to w odniesieniu do kultury polskiej prezentując ją za pośrednictwem jej najbardziej wpływowych dzieł. Obcojęzyczne wydania tych dzieł umożliwiają odniesienia do kultury polskiej w dyskursach europejskich.
Biblioteka Kultury Polskiej we Włoszech to pierwszy w Polsce projekt kompleksowej prezentacji i uobecnienia w świecie stanowisk humanistyki polskiej. Realizacja projektu pozwoliła na transfer do kultury włoskiej kilku reprezentatywnych – i różnorodnych – pozycji kanonu humanistyki polskiej. Stanowi to warunek sine qua non poznawania, badania, uznawania i odniesień do kultury polskiej.
W ramach realizacji projektu dokonano pieczołowitych przekładów, dostarczających terminologii do badań nad humanistyką polską i kontynuacji działalności translatorskiej. Przekłady opatrzono Wstępami i Posłowiami autorstwa badaczy polskich i włoskich, pozwalające na ujmowanie prezentowanych dzieł na przecięciu się perspektyw kultur podejmujących relację i wydobywanie z nich zamysłu wykraczającego poza ramy monokulturowe.
W Bibliotece Kultury Polskiej we Włoszech ukazały się następujące pozycje:
-
Alle radici delle culture nazionali
a cura di Anna Czajka, traduzione di Margherita Bacigalupo, con una Presentazione di Zygmunt Bauman e una lettera di Karl Dedecius, Diabasis, Reggio Emilia 2007, s. 507 (publikacja z okresu Biblioteki nie objętego grantem NPRH).
-
Nagroda: “Menzione speciale - Premio Internazionale di Saggistica Salvatore Valitutti” 2008.
-
Recenzje: (Elżbieta Tarkowska), “Kultura i Społeczeństwo” (Warszawa), 2007, 51, nr 3, s. 23; Grzegorz J. Kaczyński, “PL.IT –rassegna italiana di argomenti polacchi” (Roma), 2008, nr 2, s. 873-881.
-
Omówienia, cytowania: Andrea Colelli, Il mito dell’identità: tra filosofia, antropologia e letteratura, Lulu, 2016, s. 24n. https://www.lulu.com/en/gb/sh…ologia-e-letteratura; Ilenia Ruggiu, Il giudice antropologo. Costituzione e tecniche dei conflitti multiculturali, Milano, 2013, s. 60 n. Esistere, coesistere, resistere. Progetti di vita e processi di identificazione dei giovani di origine straniera a Napoli, a cura di Antonella Spanò,Milano 2011; Elisabetta Perone, Antonella Spanò, Être enfants d’immigrés à Naples, traduit de l’italien par Adelina Miranda, “Dans Migrations Société” 2012/3-4 (N° 141-142), pages 197, https://www.cairn.info/revue-…rations-societe-2012.
-
-
Il cavalliere polacco e altri saggi dell̒arte e di iconologia
a cura di A. Czajka, traduzione M. Bacigalupo, „Biblioteca di Cultura Polacca” nr 1, Mimesis, Milano 2015, s. 348.
- Gianni Carlo Sciolla, Jan Białostocki: un metodo iconologico, Genova University Press, Genova 2016, jej recenzja: https://digilander.libero.it/…ego/MiscellFdV22.htm
- Recenzje i omówienia: https://sites.google.com/site…-e-di-iconologia-pdf. Serena Dafne Magnani, Immagini fluttuanti: operazioni estetiche e itinerari nell’immateriale visivo digitale, „CINERGIE il cinema e le altre arti“, 2017, 11, Bologna, s. 74, przypis 74, https://cinergie.unibo.it/article/view/7387/7111.
Bernard Aikema, Jan Białostocki, Il cavaliere polacco, „Studi Tizianeschi“, 2019, X. Lauro Magnani, Leggere Białostocki in Italia. Riconoscere e il riconoscersi nell’opera dello storico dell’arte polacco attraverso due esperienze editoriali, w Cento anni di filosofia e di cultura polacca, red. A. Czajka, G. Cunico, E. Colagrossi, „Biblioteca di Cultura Polacca” nr 5, Mimesis, Milano 2020.
-
Cultura e vita
red. Anna Czajka e Gerardo Cunico, trad. L. Masi, riv. A. Czajka/G. Cunico, Prefazione di Maciej Urbanowski, Postfazione di Gerardo Cunico, „Biblioteca di Cultura Polacca” nr 2, Mimesis, Milano 2016, s. 225 (pierwszy przekład studiów Brzozowskiego na język obcy!)
-
Intorno al bello
a cura di Anna Czajka e Gerardo Cunico, traduzione M. Bacigalupo, „Biblioteca di Cultura Polacca” nr 3, Milano 2017, s. 215.
- Piero Trupia, L’eterno cimento dell’armonia e dell’invenzione, „Arte Scienza“, N. 8, dicembre
2017, w szczególności s. 327, przyp. 10, http://www.assculturale-arte-…za_N8/Piero%20Trupia /P.Trupia_ArteScienzaN8_Parte%20I_307-340.pdf
Oscar Meo, L’ontologia del bello in Władysław Stróżewski, w Cento anni di filosofia e di
cultura polacca, Milano 2020, s. 151-164;
Oskar Meo, Eidos e il problema semantico nell’estetica di Strozewski,
https://www.researchgate.net/publication/336900654_Eidos_e_problema_semantico_nell%27estetica_di_W_Strozewski
Angela Ales Bello, L’opera d’arte fra l’umano e il divino, w Cento anni di filosofia e di cultura polacca, Milano 2020, s. 137-150.
- Piero Trupia, L’eterno cimento dell’armonia e dell’invenzione, „Arte Scienza“, N. 8, dicembre
-
Norme morali. Tentativo di sistematizzazione
a cura di Alberto Pirni, traduttori vari, riv. A. Czajka/G. Cunico, „Biblioteca di Cultura Polacca” nr 4, Mimesis 2017, s. 272.
Realizacji projektu towarzyszyły konferencje konsultujące działalność badawczą z szerszym kręgiem odbiorców: badaczy, studentów, czytelników. Konferencje odbywały się pod wspólnym tytułem „Polskość w świecie. Colloquia Biblioteki Polskiej we Włoszech”. Pierwszą z nich była konferencja międzynarodowa „Colloquia Biblioteki Kultury Polskiej we Włoszech. Polskość w świecie I: Stanisław Brzozowski”, towarzysząca wydaniu włoskiemu prac Stanisława Brzozowskiego, która odbyła się 3 czerwca 2017 roku na UKSW w Warszawie i w której udział wzięli badacze dzieła Brzozowskiego polscy (Andrzej Walicki, Stanisław Pieróg, Maciej Urbanowski) i zagraniczni (Gerardo Cunico, Jens Herlth) oraz starsi i młodsi pracownicy Wydziału Nauk Humanistycznych UKSW3. Konferencja międzynarodowa „Colloquia Biblioteki Kultury Polskiej we Włoszech. Polskość w świecie II: Jan Białostocki”, poświęcona wydaniu włoskiemu pism Jana Białostockiego, odbyła się 19 września 2017 roku na UKSW w Warszawie, z udziałem uczniów autora – Juliusza Chrościckiego, Sergiusza Michalskiego (Tybinga), oraz badaczy zagranicznych – Lauro Magnaniego (Genua), André Nakova (Paryż), Józefa Grabskiego (Wiedeń) i innych4. Dyskusje te i pierwszą edycję Biblioteki zwieńczyła międzynarodowa konferencja naukowa „Cent’anni di filosofia e cultura polacca / Sto lat myśl i kultury polskiej”, zorganizowana w ramach umowy bilateralnej UKSW – Uniwersytet w Genui, która miała miejsce 23 maja 2018 roku w Genui. Po raz pierwszy bodaj na konferencji tej w sposób tak intensywny badacze włoscy i uczestnicy obrad dyskutowali na temat problemów stawianych przez humanistykę polską. W konferencji otwartej przez Rektora Uniwersytetu Genui Paolo Comanducciego wzięli udział m.in. Lauro Magnani, Gerardo Cunico, Oskar Meo, Angelo Campodonico, Michele Marsonet z Uniwersytetu w Genui, Krystyna Jaworska z Uniwersytetu w Turynie, Angela Ales Bello z Uniwersytetu Laterańskiego w Rzymie, Francesco Coniglione z Uniwersytetu w Catanii, Alberto Pirni ze Scuola Superiore Sant’Anna w Pizie, Eliza Kącka Uniwersytetu Warszawskiego oraz przedstawiciele Wydziału Nauk Humanistycznych.5
Rezultaty pierwszej konferencji opublikowane są w tomie Stanisław Brzozowski. Colloquia Biblioteki Polskiej we Włoszech. Polskość w świecie, redakcja naukowa Anna Czajka, Dorota Dąbrowska, Magdalena Woźniewska-Działak, Warszawa 2018. Materiały z konferencji genueńskiej poszerzone o teksty zainspirowane spotkaniem zawarte są w tomie Cento anni di filosofia e cultura polacca / Sto lat myśl i kultury polskiej pod redakcją Anny Czajki, Gerardo Cunico i Elisabetty Colagrossi w wydawnictwie Mimesis, Mediolan 2020.
Poszczególne tomy serii były przedstawiane we Włoszech i w Polsce: tom autorstwa Jana Białostockiego, Il cavaliere polacco e altri saggi di storia dell̒ arte e di iconologia prezentowany był w Stacji Naukowej PAN w Rzymie 17 listopada 2015 roku. O książce z redaktorką tomu i Biblioteki dyskutowali Claudia Cieri Via (La Sapienza Università di Roma) i Lauro Magnani (Università di Genova), a konferencja zgromadziła, jak stwierdził dyrektor Stacji, prof. Piotr Salwa, najszersze w historii Stacji grono badaczy uczelni i akademii naukowych w Rzymie. Ten sam tom prezentowany był w Genui 18 marca 2016 roku w Palazzo Reale z udziałem prof. Lauro Magnaniego i prof. Gianni Carlo Sciolli, przewodniczącego Stowarzyszenia Włoskich Krytyków Sztuki oraz doktorantów Szkoły Humanistycznej, a także w PEN Clubie warszawskim 24 października 2016 roku z udziałem profesorów Marii Poprzęckiej, Juliusza Chrościckiego, Piotra Skubiszewskiego, Antoniego Ziemby. Tom Intorno al bello Władysława Stróżewskiego i cała seria prezentowane były w Międzynarodowym Centrum Kultury w Krakowie 29 stycznia 2018 roku. Planowane są, lec tymczasem zawieszone, kolejne prezentacje tomów serii. 12 lutego 2019 roku autorka tego tekstu wygłosiła na Uniwersytecie w Turynie wykład „La Biblioteca di Cultura Polacca. Scopi, esperienze e problemi di traduzione” („Biblioteka Kultury Polskiej. Zadania, doświadczenia i problemy przekładu”).
Tomy wydawane w serii znajdują się w około pięćdziesięciu bibliotekach włoskich i od dawna zamieszczane w sylabusach uniwersyteckich stanowią przedmiot zajęć akademickich, co stanowi najbardziej efektywny sposób upowszechniania humanistyki polskiej i jej umiędzynarodowiadania.
Na UKSW od dwóch lat prowadzone są konwersatoria włoskojęzyczne przeznaczone dla studentów Filologii Włoskiej i studentów, a także badaczy zagranicznych, oparte na pozycjach Biblioteki.
Współpraca polsko-włoska nad Wstępami i Posłowiami przyczyniła się do zainteresowania zagadnieniami i kontekstami kultury polskiej oraz do tworzenia projektów jej badania, otworzyła zatem kanały komunikacji akademickiej, i nie tylko. Prezentacja dzieł z kanonu kultury polskiej stanowi otwarcie – również w ramach Biblioteki i na wniosek młodych badaczy i studentów - komunikacji między różnymi warstwami kultury i zachodzące w różnych mediach i intersemiotycznie.